Dieselmotoren medeverantwoordelijk voor bijensterfte

Milieuverontreinigende uitlaatgassen die een belangrijke rol spelen in het recente volkswagenschandaal blijken niet alleen schadelijk te zijn voor de mens.  Britse onderzoekers melden dat ze mogelijk ook een rol spelen in de gestage achteruitgang van bijenpopulaties in Europa, omdat ze het reukvermogen van de bijen aantasten.

Honingbijen gebruiken zowel hun zicht als hun reukvermogen om de meest interessante bloemen (nectarbronnen) te vinden. Het blijkt dat de bloemengeuren, bestaan uit chemische elementen en reageren met andere substanties in de lucht, waaronder vervuiling zoals stikstofoxiden. Uit onderzoek aan de universiteiten van Reading en Southampton blijkt nu dat vijf van de meest voorkomende stoffen in bloemengeuren chemisch veranderd worden bij blootstelling aan stikstofoxiden uit dieselrook. Het onderzoek werd gepubliceerd in het Journal of Chemical Ecology.

Schadelijker dan gedacht

Bijen zijn de bestuiver van drie kwart van de belangrijkste landbouwgewassen, waaronder appels, citrusvruchten, tomaten en druiven. Ze hebben daardoor wereldwijd een geschatte economische waarde van 265 miljard euro per jaar. Ook voor de biodiversiteit zijn ze onmisbaar. Volgens de onderzoekers is de schade van de uitlaatgassen niet de hoofdoorzaak van het uitsterven van gehele kolonies, maar, zo stelt hoofdauteur Robbie Girling, hoogleraar Agro-ecologie, ons onderzoek toont wel aan dat die vervuiling een schadelijker effect op bloemengeuren heeft dan we eerst dachten.

"Mensen vertrouwen op bijen en andere bestuivers voor het grootste deel van hun voedsel, maar we betalen ze terug met vernieling van hun habitat, insecticiden, de klimaatverandering en luchtvervuiling", zegt Girling. "Dit onderzoek laat zien dat vervuiling uit voertuigen niet alleen gevaarlijk is voor de menselijke gezondheid, maar ook een impact heeft op de natuur en de economie."

Laatste druppel?

Ook medeauteur Guy Poppy, bioloog aan de Universiteit van Southampton, wijst op de toenemende bedreigingen voor bijen wereldwijd.

"Het wordt steeds duidelijker dat bijen blootgesteld worden aan een brede waaier van bedreigingen, van insecticiden tot de varroamijt", zegt Poppy. "Ons onderzoek toont aan dat de toenemende uitstoot van voertuigen een bijkomende bedreiging vormt. Hoewel het onwaarschijnlijk is dat die vervuiling de bijenpopulatie op zichzelf zou kunnen vernielen, kan het in combinatie met andere bedreigingen wel de spreekwoordelijke druppel vormen."